Waarom een wijntransport van Mayschoss naar Rolduc ?

De pagina over Rolduc en de wijnbouw vertelt over het ontstaan van de innige relatie van Rolduc met de wijnbouw in het Ahrdal n.l. :
Het is niet zo vreemd dat de Abdij van Kloosterrade al vroeg in de twaalfde eeuw innige relaties had met de wijncultuur in het Ahrdal. De slotheer van Rode, Adelbert von Saffenburg, kwam uit de directe omgeving van Mayschoss, een streek beroemd om zijn wijn.
In 1104 was hij het die aan Ailbertus van Antoing toestemming gaf zich te vestigen in de directe omgeving van Burg Rode om hier een leefgemeenschap te stichten.
Even later, in 1106, bij de intrede van Embrico met zijn gezin in de gemeenschap van Ailbertus, schonk deze al zijn bezittingen, de enorme wijnbergen in het Ahrdal en alle andere eigendommen aan de gemeenschap.
Hoe gaat dit verder met de wijnbouw en het transport ?

In 1134 wordt door de Abten van Rolduc het Nonnenconvent van Mariënthal gesticht. Hier wordt het beheer van deze wijnbergen ondergebracht.
Door de voortreffelijke ervaringen van de mensen van Embrico wordt de wijncultuur eeuwenlang verder gecultiveerd en veredeld.
Het uiterst economisch gebruik van de kale berghellingen in de Ahrstreek, de aanleg van terrassen en trappen, was een blijvende inbreng van de Koorheren uit Rolduc.
Terecht MONNIKENWERK dat jaren werk kostte en nu nog steeds een waar monument is.
Het centrum van de wijncultuur van Kloosterrade lag in Ahrweiler, bij de Rodderhof (tegenwoordig hotel met ook een Rolduc zaal). Deze werd bestuurd door een Schout, die ook toezicht hield op de wijnbergen en de verwerking van de oogst.

De provisor van Kloosterrade ging elk jaar naar de wijnbergen van het Ahrdal voor informatie over de te verwachten wijnoogst en kwaliteit. Dit werd gecombineerd met een visitatie aan het vrouwenklooster van Mariënthal.
Het was in die tijd een gevaarlijke rit om, in een grote reiswagen van Kloosterrade, in die omgeving langs steile hellingen en rotsblokken te laveren. Na gedane zaken werd via Keulen de weg naar huis genomen.

Deze tochten, hoe vermoeiend ze ook waren, werden als een prettige afwisseling beschouwd. Er werd uitgebreid over verteld in de Abdij.

In het Ahrdal werd doorgaans in de tweede week van oktober geoogst. Waarna aldaar tot in november de eerste gisting plaatsvond. Het resultaat werd dan zorgvuldig beoordeeld voordat vervoer naar Kloosterrade kon plaatsvinden voor verdere gisting.
De Schout van Ahrweiler informeerde dan de Abdij dat deze eerste gisting afgehaald kon worden. Nu moest het transport georganiseerd worden om het aantal wagens vast te stellen.
Want behalve de wijn moest nog meer meegebracht worden.

Maar niet alles verliep voorspoedig, n.l.
november 1743.
De Rur ter hoogte van Jülich was door langdurige regenval, buiten zijn oevers getreden. Het advies om, door het te hoge water, een andere route te nemen werd in de wind geslagen.
Voor elk van de drie wagens was een vierspan, waarbij op de voorste twee paarden ook ruiters reden, en er waren koetsiers op de bok. De eerste wagen ging door de woelige rivier en kwam heelhuids aan de overzijde. De tweede en derde wagen, eenmaal te water, bleven even steken en werden toen door de stroom meegetrokken.
Twee mensen verdronken, maar ook acht paarden. Wagens en lading lagen ergens stroomafwaarts vast in de bedding. Het duurde twaalf dagen voordat alles geborgen was.
Uit : Annales Rodensis.
Van alle zijden werd de wijn van Kloosterrade geprezen.
In de Franse tijd vanaf 1796 kwam een einde aan de wijnbouw van Kloosterrade. De hele wijnbouw en de handel in wijn kwam in particulier bezit.
Kwam vroeger de wijn van de Ahr na de eerste gisting vanuit het Ahrdal naar Kloosterrade voor de tweede gisting, nu gebeurt dit andersom.
Nu gaat de REGENT-oogst van de Eurodewijngaard naar Mayschoss. Daar wordt deze oogst verwerkt tot een hoogwaardige rode wijn.
Op weg naar de viering van het 900-jarige eeuwfeest van Rolduc wordt de band door de Winzer van Rode met de vrienden van de Winzergenossenschaft uit het Ahrdal weer verstevigd.
Een idee van Gerd en Hartwig Baltes
met instemming van Rudolf Mies.
In Mayschoss organiseren Gerd en Hartwig Baltes samen met manager Rudolf Mies van de Winzergenossenschaft het vierdaagse evenement van de negende tot en met de twaalfde september 2004.
Met auto en fiets werken de twee broers de volledige route uit.
Vier dagen van 9 t/m 12 september.
Mayschoss -> Burg Satzvey -> Nideggen -> Eschweiler -> Herzogenrath = 120 km.
De tocht heeft veertig deelnemers : tien dames en dertig heren.
Van onze Winzer van Rode zijn dit Frans Hoevels en Sjra Coenen.
De deelnemers zijn goede wandelaars, toch wordt hier en daar ook stevig geoefend als voorbereiding.
Onze deelnemers (61 en 65 jaar) lopen daarvoor meerdere dagen in de regio o.a. rond Simpelveld, Imstenrade, Ubachsberg en verder in onze glooiende regio.
Als afsluiting wordt in het Ahrdal een meerdaagse tocht langs de Rotweinwanderweg gelopen. Dan kan ook voor hun de tocht beginnen.

Er is een historische wagen (1500kg) met tweespan van koudbloed raspaarden beschikbaar. De paarden zijn voor deze taak goed getraind en ze kunnen per dag ca. 65 km afleggen.
Het gewicht voor de lading mag echter niet te hoog zijn. Daarom wordt elke dag alle persoonlijke bagage met een bestelwagen vanaf het startpunt naar de eindbestemming gebracht. Deze bestelwagen brengt ook dagelijks proviand en verse versnaperingen voor onderweg. (Dit was vroeger onderdeel van de lading op een wagen met vierspan).
Eerste dag, donderdag 9 september,
van Mayschoss naar Burg Satzvey (35 km).

Vertrek om 08.00 uur.
Na gebed en zegen (niet tegen blaren) van pastoor Lothar Anhalt, voert de tocht in snel tempo via de Mönchberg (waar het zeer mistig is) naar Burg Satzvey.
Op de Mönchberg is de eerste stop.
Aan de deelnemers wordt een glas wijn aangeboden. Er zijn (mistige) beelden gemaakt door de teeveeploeg van Marga Wolthuis.
De tocht wordt vervolgd door zeer mooi bosgebied. De middagpauze is zeer ruim genomen, er is goed gegeten en door het warme weer zeer veel water gedronken (wel 3 ltr p.p.).

Om ca 16.30 uur is Burg Satzvey bereikt. Nu wordt uitgerust.
’s Avonds wordt gebarbecued (met bier). Rudolf Mies biedt een proeverij aan van zes wijnen: Rivaner 2003, Riesling 2003, Portugieser 2003, Domina 2003 en Saffenburger 2002 en 2003 (dit was perfect).
Dit is de eerste overnachting waarbij in middeleeuwse, historische stijl, de mannen op een tegelvloer in hun slaapzak op een matje liggen, de dames liggen op een houten “podium” voor het overzicht !
Tweede Dag, vrijdag 10 september,
van Burg Satzvey naar Nideggen ( 25 km).

Om 07.00 uur wordt na verzorging een uitgebreid ontbijt (met sekt) aangeboden.
Aansluitend wordt de wagen beladen met voldoende proviand voor onderweg.
Vertrek om 08.30 uur.
Het begin van de route gaat over de openbare weg, hiervoor was begeleiding van politie aanwezig. De tocht voerde door het gebied van de Noord-Eifel met in dit heuvelland hele mooie vergezichten.
Bij pauzes worden de paarden steeds gedrenkt en worden ze met voor hun normaal voer verzorgd. Voor bescherming tegen zon en afkoeling krijgen ze dekens opgelegd. De paarden hebben een goede conditie. De koetsier begint dagelijks om ca. 05.30 uur met het verzorgen van zijn paarden. Dit is zijn grote trots.
Onderweg bij een oversteek van een riviertje weigeren de paarden in eerste instantie, maar door het vertrouwen tussen koetsier en paarden, verloopt dit zonder verdere problemen. De eindbestemming van deze dag wordt om ca. 15.30 uur bereikt.
In Nideggen wordt overnacht in een jeugdherberg.
Derde dag, zaterdag 11 september,
van Nideggen naar Eschweiler-Aachen ( 35 km).
De tocht vanaf Nideggen verloopt ook nu weer door zeer bosrijk gebied waardoor we goed beschut zijn tegen de felle zon. Het begin hiervan is het Hürtgenwald.
Dit gebied is bekend door de grote slag rond Aachen tussen september 1944/ maart 1945. Hier zijn tijdens deze slag aan beide zijden duizenden soldaten gesneuveld. (meer dan tijdens het Ardennenoffensief).
De wandelaars hebben vooral over de zin en de onzin van het oorlogvoeren gesproken.
De stemming onderweg is goed, Winfried Ley speelt op zijn dwarsfluit. Als geen muziek gespeeld wordt dan zijn de dames te horen met hun heldere stemmen.
Vraag : Hebben de mannen meer zuurstof nodig om te lopen ?

Om ca. 16.00 uur is de aankomst in Eschweiler. Hier wordt overnacht in de Donnerbergkazerne. Het is mogelijk om gebruik te maken van alle faciliteiten die een kazernegebouw te bieden heeft. Na verzorgen en opfrissen wordt in de kantine de vochthuishouding op pijl gebracht en daarna volgt het eten.
’s Avonds presenteert Rudolf Mies een met goud onderscheiden Spätburgunder Auslese Kräuterberg 2003 (16% alc. en 136* Oechsle)
Niet iedereen kan op een kazerneterrein met allemaal gelijke gebouwen, direct zijn eigen slaapgebouw terugvinden. Maar hiervoor zijn gelukkig vriendelijke officieren aanwezig die de weg wijzen.
Vierde dag, zaterdag 12 september,
van Eschweiler – Aachen naar Herzogenrath ( 25 km).
08.30 uur. Na wederom een goed verzorgd en uitgebreid ontbijt wordt begonnen aan de laatste etappe.
Tot ieders verbazing zijn wandelaars uit Herzogenrath aanwezig om ons te loodsen naar de eindbestemming. De route wijkt af van het geplande parcours. Maar dit is geen bezwaar.

In de loop van de morgen wordt de groep, voor het eerst tijdens deze tocht, verrast door een fikse regenbui waardoor iedereen kletsnat is. Na een uurtje is iedereen weer droog, het optimisme is niet gebroken. Via Noppenberg voert de tocht naar het centrum van Herzogenrath.
Vlak voor de eindstreep hebben de wandelaars en vooral de koetsier een hemels groot geluk. Door een hele kleine onoplettendheid kantelt de wagen bijna naar links en dreigde in het water te vallen.
Gelukkig wordt het geen herhaling van 1743 waarbij toen de lading met vele liters Mayschoss-Spätburgunder verloren ging.
De fotogalerij geeft een beeld van deze tocht. (foto’s Michael Streich).
Klik op een foto voor het vergroten van de afbeeldingen.
De trotse koetsier met zijn paarden. Gert Baltus en Klaus Schreiner. Na de zegen van pastoor beginnen 40 deelnemers. De Mönchberg. De eerste pauze op de Mönchberg in de mist. Enkele jonge Winzer van Mayschoss. Walter Görres en Klaus Schreiner : waar zijn we aan begonnen ? Burg Satvey. Bestemming van de eerste dag. Klaar voor vertrek naar Nideggen. De verlaten Burcht Satzvey. Voor bescherming tegen de zon, worden… de paarden bedekt met dekens, worden.. de deelnemers verzorgd met veel drinken … en daarna met goed eten en drinken Wolfgang Mönch : pffttt wat is het warm Eschweiler is bereikt, en nu ook Herzogenrath. Op het terras bij de visvijver.
De aankomst te Herzogenrath.
Er zijn twee diapresentaties gemaakt t.w.
1. de tocht door Herzogenrath.
2. de aankomst op Rolduc.
Herzogenrath wordt om ca 13.15 uur bereikt. Na aankomst wordt eerst gebruik gemaakt van een verfrissing op het terras bij de vijvers. Daarna volgt de voorbereiding voor de tocht naar Rolduc.
De groep wordt in Herzogenrath ontvangen door de leden van het St.Catharinagilde met de vaandels van Rolduc, Langs de route naar Rolduc staan veel belangstellenden die de bijzondere groep een warm welkom heten.

Voor elke deelnemer aan deze tocht is een op maat gemaakt, historisch verantwoord, tenue met bijbehorende attributen. Dit wordt in Mayschoss gepast en daarna gepresenteerd aan de leden van de Genossenschaft en overige belangstellenden.
Na verfrissen en omkleden in deze historische kleding gaan de deelnemers, samen met de wijnkoningin op weg via het centrum van Herzogenrath naar Rolduc voor de laatste meters van deze tocht.
Als bijzondere deelnemer is de burgemeester van Mayschoss samen met zijn echtgenote, eveneens in “passende” kleding, ook deelnemer aan de tocht door Herzogenrath.
2. de aankomst op rolduc.
Uitrusten en vooral samen nagenieten van vier mooie dagen.

Slotwoord van Frans Hoevels:
Aan het einde van dit historisch wijntransport staat vast dat de zegen van Ailbertus vanaf het begin op ons rustte.
Wij kunnen nu zeggen :
“Ihr habt mit frommen Herzen diese grosze Reise vollbracht. Ihr habt das gut gemacht.”
Frans Hoevels (1943-†2015)